Onder mannelijke betaald voetbalspelers in Nederland bestaat veel draagvlak voor het bespreekbaar maken en het vergroten van homo-acceptatie. Zo vindt meer dan de helft van de profvoetballers het belangrijk dat de acceptatie van homo- en biseksualiteit in het betaald voetbal wordt vergroot. Er is zeker ruimte voor verbetering, want zeven op de tien betaald voetbalspelers beoordelen de algemene acceptatie van homo- en biseksualiteit met een onvoldoende. 46 procent van de spelers geeft aan dat het moeilijk is om als profvoetballer openlijk homoseksueel te zijn. Dit zijn de opvallendste conclusies uit een online onderzoek onder alle voetballers in de eerste- en Eredivisie.

Het onderzoek werd uitgevoerd door het Mulier Instituut. Het instituut werkte voor het onderzoek samen met de Vereniging van Contractspelers (VVCS). Opdrachtgever was de Alliantie Gelijkspelen, een samenwerkingsverband dat zich onder aanvoering van de John Blankenstein Foundation (JBF) inzet voor brede LHBTI-acceptatie in de sport.

Profvoetballers geven, net als in 2014, een ruime onvoldoende voor de algemene homo-acceptatie (4,6) en de homo-acceptatie onder supporters (3.4). Het valt op dat de spelers zichzelf een ruime voldoende geven (7,8) voor homo-acceptatie. Negen op de tien betaald voetballers geeft ook aan een homoseksuele medespeler publiekelijk te steunen wanneer deze uit de kast komt. “Ik denk dat medespelers en staf er geen moeite mee zouden hebben een homo in het team te hebben. De buitenwereld misschien meer”, benadrukt een profvoetballer.

In het onderzoek is ook gevraagd wat de grootste belemmeringen zijn voor homo-acceptatie in het betaald voetbal. De spelers noemen de (negatieve) reacties van supporters, de machocultuur en de publieke opinie (media). Hoewel de machocultuur over het algemeen als een belangrijke belemmering wordt gesignaleerd, erkent een minderheid dat het maken van homograppen en / of negatieve opmerkingen op structurele wijze voorkomt in hun team. Bovendien worden dergelijke grappen door veel spelers als een onschuldig onderdeel van de voetbalcultuur beschouwd en niet als een negatieve uiting jegens homo- of biseksuele mannen. Er bestaat dan ook relatief weinig draagvlak onder spelers onder het sanctioneren van spelers wanneer zij het woord ‘homo’ als scheldwoord gebruiken tijdens wedstrijden of trainingen, terwijl een meerderheid wel vindt dat moet worden ingegrepen wanneer toeschouwers homonegatieve spreekkoren scanderen. Spelers zijn opvallend coulanter ten opzichte van homonegatieve uitingen (door zowel spelers als supporters), vergeleken met een zero tolerance houding ten aanzien van negatieve uitingen over huidskleur, etniciteit of geloofsovertuiging.

In een speciale podcast van de John Blankenstein Foundation reageren Bram van Polen (aanvoerder PEC Zwolle) en Kees Luijckx (aanvoerder Roda JC) op de uitkomsten van het onderzoek. Van Polen vindt dat zijn team van het veld moet lopen als homofobe supporters een homo-speler uitschelden. De aanvoerder gaat het onderwerp bij het begin van het nieuwe seizoen aankaarten bij de selectie van PEC. Kees Luijckx van Roda JC zegt in de JBF-podcast: “Ik denk dat homofobie in de voetballerij een langere weg te bewandelen heeft dan racisme”.

De uitkomsten van dit onderzoek geeft de Alliantie Gelijkspelen veel inzicht om homo-acceptatie in het betaald voetbal te verbeteren. Daarin werkt dit samenwerkingsverband nauw samen met het actieplan tegen racisme en discriminatie Ons voetbal is van iedereen. De uitkomsten van dit onderzoek laten echter zien dat het belangrijk is dat er specifieke aandacht is en blijft voor homo-acceptatie in het betaald voetbal. Zo geeft zes op de tien spelers aan dat positieve aandacht en steun vanuit de clubs bijdragen aan meer acceptatie. De John Blankenstein Foundation is daarom continue in gesprek met Betaald Voetbal Organisaties om dit thema onder de aandacht te brengen. Daarbij is het volgens de betaald voetbalspelers belangrijk is om daarin nog meer aandacht te hebben voor supporters en de heteronormatieve cultuur en omgangsvormen in het betaald voetbal. Ook zal de Alliantie Gelijkspelen later dit jaar nog onderzoek doen naar de homo-acceptatie binnen de jeugdopleidingen van profclubs.

De JBF-podcast over de uitkomsten van dit onderzoek is te beluisteren via: https://soundcloud.com/user-191100852-638566561/podcast-homo-acceptatie-betaald-voetbal

De volledige rapportage van het Mulier Instituut is te vinden via: https://www.mulierinstituut.nl/publicaties/26139/homo-acceptatie-in-het-betaald-mannenvoetbal/

Contactpersoon: Stephan Hakkers
Functie: Onderzoekscoördinator en adviseur Alliantie Gelijkspelen 4.0
E-mailadres: stephan.hakkers@johnblankensteinfoundation.nl
Telefoonnummer: 06-24134038